მეცნიერმა, ფსიქოლოგმა დევიდ ჰოუკინსმა (David R. Hawkins) თავის წიგნში „ძალა ძალადობის წინააღმდეგ“ (Power vs. Force) აღწერა ადამიანის ცნობიერების დონეების იერარქია. იერარქიის დონეებია:  სირცხვილი, ბრალეულობა, აპათია, მწუხარება, შიში, სურვილი, რისხვა, სიამაყე, გამბედაობა, ნეიტრალიტეტი, მზაობა, მიღება, გონიერება, სიყვარული, სიხარული, სიმშვიდე, განათლებული ცნობიერების მიღწევა. მან აღმოაჩინა ადამიანის სულიერ  განვითარებასა და ემოციურ მდგომარეობას შორის არსებული დამოკიდებულება და მოახდინა მისი გრადაცია. ჰოუკინსის სკალის მეშვეობით შესაძლებელია როგორც პირადი ენერგეტიკის, აგრეთვე მსხვილი გაერთიანებების და მთლიანობაში კაცობრიობის ევოლუციის დონეების დადგენა. ეს ძალზე საინტერესო მიდგომაა, რომელიც დაეხმარება ნებისმიერ ადამიანს, მისი მიმდინარე ცხოვრებისეული სიტუაციის გათვალისწინებით, გაარკვიოს - სად იმყოფება ამ იერარქიაში.

ამერიკელმა ფსიქოლოგმა კლერ უილიამ გრეივზმა (Clare William Graves) და მისმა თანმიმდევრებმა კრის კოუენმა (Chris Cowan), დონ ბეკმა (Don Beck), კენ უილბერმა (Ken Wilber) 1970 – 90 წლებში შეიმუშავეს ახალი სოციალურ - ევოლუციური თეორია, რომელიც სრულად აღწერს როგორც ადამიანის აგრეთვე საზოგადოების ევოლუციური განვითარების შესაძლო საფეხურებს. შემდგომში ის ცნობილი გახდა  სპირალური დინამიკის თეორიის სახელით.